Σέρρες και γειτονικές περιοχές στο μάτι της θύελλας – Κτηνοτρόφοι σε απόγνωση, πολιτεία σε συναγερμό
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων μπορεί να μην απειλεί τον άνθρωπο, όμως για τους ανθρώπους της υπαίθρου και ιδιαίτερα τους κτηνοτρόφους της βόρειας Ελλάδας, είναι ένας αόρατος εχθρός που τους αφαιρεί σε μια νύχτα τον κόπο μιας ζωής. Κάθε κρούσμα σημαίνει απώλειες ζώων, αποκλεισμούς, περιορισμούς, οικονομική αιμορραγία.
Στις Σέρρες, στο Κιλκίς, στην Πέλλα και αλλού, το άκουσμα της λέξης «ευλογιά» ξυπνά φόβους. Κι όχι άδικα: οι πρώτες εστίες που εντοπίστηκαν μέσα στο φθινόπωρο έχουν ήδη σημάνει συναγερμό. Οι υπηρεσίες μιλούν για επιβεβαιωμένα κρούσματα, οι ζώνες προστασίας και επιτήρησης έχουν θεσπιστεί, τα μέτρα είναι αυστηρά. Όμως στην άλλη πλευρά βρίσκονται οι κτηνοτρόφοι, που βλέπουν τα κοπάδια τους να κινδυνεύουν και τις οικονομικές τους αντοχές να εξανεμίζονται.
Η εξάπλωση της νόσου
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων είναι ιογενής νόσος, μεταδοτική και εξαιρετικά ανθεκτική. Δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, αλλά πλήττει δραματικά την παραγωγή αιγοπροβάτων, αφού οδηγεί σε θνησιμότητα, υποχρεωτικούς σφαγιασμούς και καραντίνες.
Στην Περιφερειακή Ενότητα Σερρών, τα πρώτα κρούσματα έκαναν την εμφάνισή τους σε εκτροφές κοντά στα σύνορα με τον Έβρο. Πολύ γρήγορα η ανησυχία απλώθηκε, καθώς τα κοπάδια των Σερρών αποτελούν βασικό πυλώνα της τοπικής οικονομίας.
Η ασθένεια εξαπλώνεται μέσω άμεσης επαφής ζώων, μολυσμένων υλικών, αλλά και της μετακίνησης ανθρώπων και οχημάτων. Η πυκνότητα εκτροφών στη Μακεδονία καθιστά την περιοχή ιδιαίτερα ευάλωτη.
Τα πρώτα μέτρα και ο «χάρτης κινδύνου»
Οι υπηρεσίες κτηνιατρικής της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας κινήθηκαν άμεσα. Ορίστηκαν ζώνες προστασίας τριών χιλιομέτρων γύρω από τις εστίες, και ζώνες επιτήρησης δέκα χιλιομέτρων.
Σε αυτές τις ζώνες απαγορεύονται οι μετακινήσεις ζώων χωρίς ειδική άδεια, ενώ εφαρμόζονται αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας: απολυμάνσεις, καταγραφή κάθε μετακίνησης, συνεχείς έλεγχοι. Οι κτηνίατροι κάνουν αγώνα δρόμου για να περιορίσουν τη διασπορά.
Η εικόνα που αποτυπώνεται στους χάρτες είναι αποκαλυπτική: μεγάλα τμήματα της αγροτικής υπαίθρου βρίσκονται σε «καθεστώς καραντίνας», με τα χωριά να ζουν στον ρυθμό μιας υγειονομικής κρίσης που θυμίζει τις πιο σκοτεινές ημέρες προηγούμενων επιζωοτιών.
Οι κτηνοτρόφοι στις Σέρρες: «Δεν αντέχουμε άλλο»
Αν κάποιος θέλει να καταλάβει το μέγεθος της κρίσης, αρκεί να ακούσει τη φωνή ενός Σερραίου κτηνοτρόφου.
«Χάνουμε τα ζώα μας, τον κόπο μας, το ψωμί των παιδιών μας. Δεν ξέρουμε τι θα ξημερώσει αύριο», λέει με απόγνωση ένας παραγωγός από χωριό της Ηράκλειας.
Στις Σέρρες, όπου η κτηνοτροφία αποτελεί βασική πηγή εισοδήματος, η ευλογιά έχει βυθίσει ολόκληρες οικογένειες στην αβεβαιότητα. Τα μέτρα προστασίας, όσο αναγκαία κι αν είναι, ισοδυναμούν με οικονομικό στραγγαλισμό: κανένα ζώο δεν μπορεί να μετακινηθεί, οι πωλήσεις σταματούν, οι τιμές καταρρέουν.
Η εικόνα στις τοπικές ενώσεις είναι κοινή: τηλέφωνα που χτυπούν ασταμάτητα, αγρότες που ζητούν απαντήσεις, άνθρωποι που βλέπουν τον μόχθο τους να απειλείται από έναν ιό που δεν ελέγχεται εύκολα.
Πολιτεία σε συναγερμό
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αλλά και οι περιφερειακές αρχές, έχουν θέσει σε εφαρμογή σχέδιο έκτακτης ανάγκης. Οι δηλώσεις είναι καθησυχαστικές: «Η κατάσταση παρακολουθείται στενά, τα μέτρα εφαρμόζονται, δεν υπάρχει λόγος πανικού».
Ωστόσο, η πραγματικότητα στο πεδίο είναι πιο σκληρή. Οι κτηνίατροι μιλούν για τεράστια πίεση, για περιοχές που πρέπει να καλυφθούν άμεσα με ελέγχους, για ανάγκη επιπλέον προσωπικού και πόρων.
Στις Σέρρες, οι τοπικές αρχές ζητούν ενίσχυση: περισσότερους ελεγκτές, καλύτερη στήριξη των παραγωγών, ταχύτητα στις αποζημιώσεις. Χωρίς αυτά, όπως λένε, «η κρίση δεν θα είναι μόνο υγειονομική αλλά και κοινωνική».
Ο φόβος του lockdown
Το φάσμα ενός νέου «lockdown» για την κτηνοτροφία πλανάται πάνω από τη βόρεια Ελλάδα. Η εμπειρία της πανδημίας του κορονοϊού έκανε τη λέξη αυτή συνώνυμο της παράλυσης. Για τους κτηνοτρόφους, όμως, ένα lockdown λόγω ευλογιάς σημαίνει ακριβώς αυτό: παράλυση της παραγωγής, απώλεια εισοδήματος, ζώα που δεν μπορούν να πουληθούν ή να μετακινηθούν.
«Αν συνεχιστεί έτσι, θα αναγκαστούμε να εγκαταλείψουμε», λένε πολλοί στις Σέρρες. Ο φόβος τους δεν είναι αβάσιμος: ήδη σε αρκετές εκτροφές οι απώλειες είναι μεγάλες, ενώ η αλυσίδα αξίας (τυροκομεία, γαλακτοβιομηχανίες, τοπικές αγορές) απειλείται με σοβαρές επιπτώσεις.
Το αδιέξοδο των αποζημιώσεων
Η πολιτεία υπόσχεται αποζημιώσεις για κάθε ζώο που θανατώνεται. Όμως το ζήτημα είναι σύνθετο. Οι διαδικασίες είναι χρονοβόρες, η γραφειοκρατία βαριά.
Στις Σέρρες, πολλοί κτηνοτρόφοι θυμούνται προηγούμενες περιπτώσεις, όπου οι πληρωμές καθυστέρησαν μήνες ή και χρόνια. «Δεν μπορούμε να περιμένουμε. Τα έξοδα τρέχουν, οι ζωοτροφές πρέπει να πληρωθούν, οι οικογένειες πρέπει να ζήσουν», λένε με αγανάκτηση.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης κάνει την κρίση ακόμα πιο δύσκολη. Οι παραγωγοί ζητούν άμεσες λύσεις: προκαταβολές, γρήγορες αποζημιώσεις, ουσιαστική στήριξη. Χωρίς αυτά, η απόγνωση εντείνεται.
Η επόμενη μέρα
Η ευλογιά των αιγοπροβάτων δεν θα εξαφανιστεί από τη μια μέρα στην άλλη. Ακόμα κι αν τα μέτρα αποδώσουν και τα κρούσματα περιοριστούν, η σκιά της θα μείνει για καιρό.
Στις Σέρρες και τις γειτονικές περιοχές, η αγωνία είναι μεγάλη: θα σωθούν τα κοπάδια; Θα αντέξουν οι άνθρωποι; Θα υπάρξει επαρκής στήριξη;
Η κτηνοτροφία στη βόρεια Ελλάδα δεν είναι απλώς ένας κλάδος της οικονομίας. Είναι τρόπος ζωής, είναι ταυτότητα, είναι κοινωνικός ιστός. Αν αυτός ο ιστός διαρραγεί, οι συνέπειες θα είναι ανυπολόγιστες.
Ένα μήνυμα από την ύπαιθρο
Στο τέλος της ημέρας, η εικόνα που μένει είναι αυτή του κτηνοτρόφου στις Σέρρες, που κοιτά τα ζώα του με ανησυχία και ψιθυρίζει:
«Δεν ζητάμε πολλά. Μόνο να μας αφήσουν να συνεχίσουμε να ζούμε από τον κόπο μας».
Αυτό το μήνυμα, απλό και σπαρακτικό, συμπυκνώνει όλη την αλήθεια πίσω από την κρίση της ευλογιάς: πέρα από τα κρούσματα, τα διατάγματα και τα μέτρα, βρίσκονται άνθρωποι. Και αυτοί οι άνθρωποι ζητούν να μην ξεχαστούν.
Νέα περιστατικά ευλογιάς σε κοπάδια προβάτων στις Σέρρες - Τα χωριά που εντοπίστηκαν
Η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Π.Ε. Σερρών έκανε γνωστό ότι καταγράφηκαν νέα περιστατικά ευλογιάς σε κοπάδια προβάτων.
Οι εστίες της νόσου εντοπίστηκαν σε διάφορες περιοχές του νομού: στα χωριά Άνω και Κάτω Μητρούσι, Άνω Καμήλα, Κουμαριά και Καλά Δέντρα, στο Νέο Σούλι του Δήμου Εμμανουήλ Παππά, στον Δραβίσκο του Δήμου Νέας Ζίχνης, καθώς και στην Τριάδα του Δήμου Ηράκλειας.
Πανσερραϊκός Κτηνοτροφικός Σύλλογος προς ΥΠΑΑΤ
Με επιστολή που έστειλε στον Υπουργό Κώστα Τσιάρα, ο Σύλλογος θέτει τρία βασικά ζητήματα που απασχολούν τον κλάδο:
Στην επιστολή αναφέρονται τα εξής:
«Θέμα:1)Η ευλογιά, η γνωστή πλέον σε όλους, ζωονόσος είναι η νόσος από την οποία πλήττεται ο κτηνοτροφικός κόσμος, καθώς είναι αυτή που ταλανίζει την Ελλάδα με τις κατά καιρούς εξάρσεις της την τελευταία δεκαπενταετία, αφανίζοντας με ραγδαία επιταχυνόμενους ρυθμούς τον πληθυσμό των αιγοπροβάτων, ολόκληρης της χώρας.
Στη δεδομένη στιγμή, σύσσωμος ο κτηνοτροφικός κόσμος τόσο του Ν. Σερρών, όσο και ολόκληρης της χώρας, κρίνει τον καθολικό εμβολιασμό των ζώων (αιγοπροβάτων) ως επιτακτική ανάγκη, δεδομένης της παταγώδους αποτυχίας της μεθόδου εκρίζωσης.
Θέμα:2)Οι απαρχαιωμένοι πίνακες του ΕΛΓΑ, Κ. Υπουργέ, αφορούν σε άλλες εποχές, με κοστολόγια που δεν ανταποκρίνονται ούτε στο ελάχιστο στη σημερινή πραγματικότητα.
Το ποσό των αποζημιώσεων οφείλει τουλάχιστον να διπλασιαστεί ώστε να αρχίσει να τείνει προς το ρεαλισμό.
Σημαντικότερη, όμως, όλων είναι η καταβολή αυτών, η οποία από δεδομένη που όφειλε να είναι, κατέληξε ζητούμενο.
Στην περίπτωση, δε, των αιγοπροβάτων είναι ο μόνος τρόπος αντικατάστασης του ζωικού κεφαλαίου, έπειτα από την συμμόρφωση των αιγοπροβατοτρόφων στο μέτρο της εκρίζωσης.
Μην ξεχνάμε ότι εκκρεμεί το μέτρο 5.2 καθώς και οι αποζημιώσεις ζωοτροφών, όλων των κοπαδιών που έχουν τεθεί σε εγκλεισμό.
Λαμβάνοντας, λοιπόν, υπόψιν όλα τα παραπάνω, είναι εμφανές ότι η επιβίωση των κτηνοτρόφων δεν δείχνει να είναι ένα θέμα το οποίο σας απασχολεί ιδιαίτερα.
Η απαγόρευση ανασύστασης κοπαδιού μετά τη θανάτωσή του, καθιστά τον κτηνοτρόφο άνεργο. Για την περίοδο, λοιπόν, που ισχύει αυτή η απαγόρευση θα έπρεπε να είναι δεδομένη η ύπαρξη ενός αντίστοιχου «ταμείου ανεργίας», με την ίδια μορφή μηνιαίας οικονομικής στήριξης.
Εξίσου σημαντικό για την περίοδο αυτή είναι το «πάγωμα των οφειλών» τόσο προς τους δημόσιος φορείς όπως η ΑΑΔΕ, ο ΕΦΚΑ κ.τ.λπ., όσο και προς τις τράπεζες.
Θέμα:3)Τεράστιο πλήγμα έχει επιφέρει το ΥΠΑΑΤ, επικαλούμενο το σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ, με την άνευ προηγουμένου στάση πληρωμών προς τους κτηνοτρόφους της χώρας, προκαλώντας οικονομική ασφυξία, τόσο στους ίδιους, όσο και στις τοπικές κοινωνίες, πυλώνας των οποίων είναι ο πρωτογενής τομέας.
Παράλληλα, ως ακτίκτυπος των τεκταινόμενων, πρατηρείται η άνοδος της αισχροκέρδειας, προερχόμενη από τη δράση ορισμένων αετονύχηδων της αγοράς, την οποία μέχρι και σήμερα δεν έχει καταφέρει να ανακόψει η κυβέρνηση.
Ζητούμε, λοιπόν, εντός 30 ημερών να αποπληρωθούν όλες οι καθυστερούμενες οφειλές προς τους κτηνοτρόφους που απαριθμούνται παρακάτω:
Α)Άμεσα αποζημιώσεις για τα θανατωθέντα ζώα.
Β)Αποζημιώσεις ζωοτροφών.
Γ)Πρόγραμμα βιολογικής κτηνοτροφίας, το οποίο «εκκρεμεί» από το 2024.
Δ)Πρόγραμμα Αυτόχθονων φυλών που «εκκρεμεί» από το 2024.
Ε)Υπόλοιπα βασικής συνδεδεμένων, εξισωτικής.
Παρακαλούμε όλοι όσοι είναι αποδέκτες της κοινοποίησης να στηρίξουν την Ελληνική Κτηνοτροφία.
Κύριες Υπουργέ στο χέρι σας είναι να μείνει… ό,τι απέμεινε!».
Δημοσίευση σχολίου