Ο μεγάλος τραγουδοποιός, άφησε βαθύ αποτύπωμα στο ελληνικό τραγούδι και στην πολιτιστική ζωή της χώρας.
Πέθανε σε ηλικία 81 ετών ο Διονύσης Σαββόπουλος, ο σπουδαίος Έλληνας τραγουδοποιός, έπειτα από νοσηλεία στο νοσοκομείο.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος πέθανε στις 9.10 το βράδυ της Τρίτης 21 Οκτωβρίου από ανακοπή καρδιάς καθώς η κατάσταση της υγείας του είχε επιδεινωθεί τα τελευταία 24ωρα ενώ έδινε σκληρή μάχη με τον καρκίνο από το 2021.
Ο αγαπημένος «Νιόνιος» σημάδεψε μια ολόκληρη εποχή με τη μουσική του.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος ήταν ένας από τους βασικούς διαμορφωτές της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Συνθέτης, στιχουργός και πρωτεργάτης της σχολής των Ελλήνων τραγουδοποιών που χαρακτήρισε τη γενιά του και δημιούργησε «σχολή» στο τραγούδι με τον ευρηματικό και ανατρεπτικό του στίχο καθώς και με τους μουσικούς συγκερασμούς του και τις εμπνευσμένες παραγωγές του, ο Δ. Σαββόπουλος με την δημιουργική του παρουσία επηρέασε καταλυτικά όλα τα ρεύματα και τις μουσικές τάσεις.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος, που θεωρείται κορυφαία μορφή του ελληνικού τραγουδιού, γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 2 Δεκεμβρίου 1944, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη και τη Φιλιππούπολη.
Το 1963 εγκατέλειψε τη Νομική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και μετακόμισε στην Αθήνα για να αφοσιωθεί στη μουσική. Από τις πρώτες κιόλας εμφανίσεις του, ξεχώρισε για το ιδιαίτερο ύφος και τη στιχουργική του τόλμη, καθιερώνοντας γρήγορα το όνομά του τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό.
Ξεκίνησε τη δισκογραφική του πορεία το 1964 και υπήρξε ενεργά πολιτικοποιημένος καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας συνελήφθη και φυλακίστηκε δύο φορές, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1967, για τις πολιτικές του πεποιθήσεις. Συνεργάστηκε με σημαντικούς καλλιτέχνες, ανάμεσά τους η Μαρία Φαραντούρη και ο Μάνος Λοΐζος, ενώ τα έργα του σημάδεψαν ολόκληρες γενιές.
Ήταν παντρεμένος με την Ασπασία Αραπίδου —γνωστή στο κοινό του ως Άσπα— και απέκτησαν δύο γιους, τον Κορνήλιο και τον Ρωμανό, καθώς και δύο εγγονούς, τον Διονύση και τον Ανδρέα.
Το σύνολο σχεδόν των τραγουδιών του έφερε την προσωπική του υπογραφή, σε στίχους και μουσική, δημιουργώντας ένα έργο που έμεινε ανεξίτηλο στη συλλογική μνήμη και στη σύγχρονη ελληνική κουλτούρα.
Πάντα ήταν πολιτικά ενεργός
Ήταν πολιτικά ενεργός σε όλη τη σταδιοδρομία του στη μουσική. Κατά τη διάρκεια της Χούντας φυλακίστηκε δύο φορές για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, τον Αύγουστο και τον Σεπτέμβριο του 1967. Για την περίοδο που βρισκόταν στη φυλακή είχε δηλώσει: «Έχω μείνει σε ένα κελί για πάρα πολύ καιρό. Μπορεί βέβαια να ήμουν στενεμένος, αλλά ένα φως μέσα μου έγραφε τραγούδια. Το τραγούδι “ Δημοσθένους λέξις” γράφτηκε εκεί. Μάλιστα ο πρώτος τίτλος του τραγουδιού ήταν “ Εμβατήριο για μετέωρο φυλακισμένο”. Ανακάτεψα εκ των υστέρων τον Δημοσθένη για να ξεγελάσω τηλογοκρισία. Τους δούλεψα κανονικά! Δεν με επηρέασε η στενότης ή ο περιορισμός, πετούσα μέσα μου. Πάντα έφερνα εκείνο που συνέβη τότε και το ζούσα στο τώρα. Δεν πήγαινα στο παρελθόν. Έφερνα το παρελθόν στον παρόντα χρόνο».
Με το βιβλίο του «Γιατί τα χρόνια τρέχουν», εκδόσεις Πατάκη, 2024, ο Σαββόπουλος θα τιμήσει τα ογδόντα του χρόνια αφηγούμενος το πώς από τροβαδούρος για «τα παιδιά με τα μαλλιά και με τα μαύρα ρούχα» μετατράπηκε σε εθνικό βάρδο.
Με την αυτοβιογραφία του απευθύνεται, μεταξύ άλλων, και σε εκείνους τους οποίους δυσαρέστησε κατά καιρούς ή και σε όσους τον πίκραναν για να πει σε όλους «νερό κι αλάτι». Έχοντας πια περάσει στην αιωνιότητα, ο Διονύσης Σαββόπουλος ανακαλεί τη δεκαετία του 1960 και τη Μεταπολίτευση για να φτάσει μέχρι την ωριμότητά του. Όπως γράφει, «αυτό που λέμε Σαββόπουλος δεν υπάρχει. Ο Σαββόπουλος είναι ένας ρόλος που τον έπλασα σιγά σιγά με τα χρόνια: Ο τύπος με τα στρόγγυλα γυαλιά, τις τιράντες, αργότερα το γενάκι, που βγαίνει στη σκηνή, φτιάχνει αυτά τα τραγούδια, κάνει σχόλια και λέει ιστορίες. Είναι ο “Σάββο”, όπως τον έλεγε ο συγχωρεμένος ο Τάσος Φαληρέας. Είναι ένας άλλος. Εγώ είμαι εγώ. Χώνομαι πολλές φορές μέσα σ’ εκείνον τον άλλο. Δικός μου είναι. Χωρίς εμένα θα ήταν αέρας κοπανιστός.
Τώρα όμως τον χρειάζομαι, γιατί μεγάλωσα και θα ’θελα να δω πώς ήμουν πιτσιρίκος, πώς φέρθηκα στον επαγγελματικό μου βίο, πώς ήμουν σαν σύζυγος, πατέρας και παππούς, κι ακόμα πώς ήμουν σαν πολίτης, σαν φίλος και σαν γιος. Σ’ αυτά είναι καλός ο Σάββο».
Από την συναυλία του στις Σέρρες, το 2013 στο ΕΚΚΟ live
Η συγκλονιστική εξομολόγηση για τον καρκίνο
Ο «νιονιος» του ελληνικού τραγουδιού νοσηλευόταν τις τελευταίες ημέρες σε ιδιωτικό νοσοκομείο της Αθήνας, καθώς την προηγούμενη εβδομάδα είχε επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας του, με αποτέλεσμα την εισαγωγή του στο νοσοκομείο.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος είχε αποκαλύψει τη σοβαρή μάχη του με τον καρκίνο, την επέμβαση που του αφαίρεσε μισό πνεύμονα και είχε αναφερθεί πώς αυτή επηρέασε τη ζωή και την τέχνη του.
Όπως περιγράφει ο ίδιος, τον Μάρτιο του 2020 (την εποχή της πρώτης καραντίνας) ήταν που έλαβε τη διάγνωση: «Μια και είχα χρόνο στη διάθεσή μου, πήγα να δω τους γιατρούς, γιατί είχα κάτι ενοχλήσεις. Στις εξετάσεις διαπιστώθηκε καρκίνος στον πνεύμονα. Έτσι ξαφνικά; Όχι και τόσο ξαφνικά. Όλο γκούχου-γκούχου ήμουν το τελευταίο διάστημα, πάνω από πενήντα χρόνια καπνίζω, και σάς το λέω αυτό για προσέχετε, να ‘χετε το νου σας, κι αν -ο μη γένοιτο- σάς συμβεί, μη φοβηθείτε, αντιμετωπίστε το, κι έχει ο Θεός. Μού αφαίρεσαν μισό πνευμόνι, κι ύστερα μπήκα σε κάποιες θεραπείες, που όσο να ΄ναι έχουν τις παρενέργειές τους. Κόπωση βασικά. Μια αίσθηση μεγάλη αδυναμία» εξομολογείται ο ίδιος στο βιβλίο.
«Παραμέρισα τη σκιά της αρρώστιας» περιγράφει.
«Εκεί κατά την άνοιξη (2022), φαίνεται πως την πάτησα. Ενώ έκανα τις ανοσοθεραπείες μου κανονικά στο νοσοκομείο, μού ζήτησαν απ’ την Κύπρο να δώσω μερικές συναυλίες για τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Δεν μού ήταν δυνατό ν΄ αρνηθώ. Πήραμε όλες τις προφυλάξεις και κατεβήκαμε με τον Γιώτη Κιουρτσόγλου στο νησί. Εγώ πάντα μάσκα φορούσα… Και μόλις γύρισα, έπεσα στο κρεβάτι με υψηλό πυρετό. Φωνάξαμε γιατρό. ”Γρήγορα στο νοσοκομείο με ασθενοφόρο!” διέταξε. Είχα φορτωθεί με κορωνοϊό. Ήμουν που ήμουν αδύναμος απ’ τις θεραπείες, άρπαξα και τον ιό στο αεροπλάνο, διότι τα αεροπλάνα είναι θάλαμοι αερίων, και να το αποτέλεσμα.»
Τα τραγούδια που σημάδεψαν γενιές και εποχές – Από τη «Συννεφούλα» μέχρι το «Σου μιλώ και κοκκινίζεις»
Ο Διονύσης Σαββόπουλος κατάφερνε με κάθε τραγούδι του να «μας παίρνει μακριά» και να μας πηγαίνει στα «πέρα μέρη» με οδηγό τις αξέχαστες μελωδίες του. «Με αεροπλάνα και βαπόρια και με τους φίλους τους παλιούς»…
Και οι… χοροί κράτησαν για πολλές μελωδικές δεκαετίες, μέχρι τις 21 Οκτωβρίου του 2025 που άφησε την τελευταία πνοή του. Στη μεγάλη καλλιτεχνική πορεία του ωστόσο, ο Διονύσης Σαββόπουλος κατάφερε να δημιουργήσει μια μεγάλη μουσική παρακαταθήκη, με αμέτρητα διαμάντια του ελληνικού πενταγράμμου.
Η «Συννεφούλα» του κυκλοφορεί το 1966 και την σιγοτραγουδούν μέχρι σήμερα άνθρωποι όλων των ηλικιών…Το ίδιο και το «Ντιρλαντά», το παραδοσιακό τραγούδι που έλεγαν στα σφουγγαράδικα, όταν οι δύτες ανέβαιναν από τις καταδύσεις, για να τους κρατήσουν ξύπνιους και να σιγουρευτούν ότι δεν τους χτύπησε η νόσος των δυτών.
Το 1969 ο Διονύσης Σαββόπουλος το περιέλαβε στο δίσκο του «Το περιβόλι του τρελού».Το 1965 ο Νιόνιος του ελληνικού τραγουδιού λέει μελωδικά «Μη μιλάς άλλο για αγάπη», η αγάπη είναι παντού, στην καρδιά μας, στη ματιά μας, τρώει τα χείλη, τρώει το νου…
Το 1972 κυκλοφορούν τα διαμάντια «Δημοσθένους λέξις», «Άγγελος Εξάγγελος» και το θρυλικό «Ζεϊμπέκικο»… Τρία χρόνια μετά, η έκδοση του τραγουδιού σε συνεργασία με την Μπέλλου, αφήνει εποχή.
Το 1983 ο Διονύσης Σαββόπουλος τραγουδάει «Ας κρατήσουν οι χοροί» καταφέρνοντας να ξεσηκώνει για πολλές δεκαετίες αργότερα, τις ελληνικές παρέες. Το τραγούδι, γράφει δεύτερη χρυσή σελίδα στο ελληνικό πεντάγραμμο το 2004, με τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας και τη νίκη της χώρας μας στο EURO.
Σχεδόν σε κάθε εμφάνισή του, ο κόσμος του ζητάει να ερμηνεύσει το θρυλικό «Σαν τον Καραγκιόζη». Μία από αυτές ήταν το 2014 στο Badminton Theatre:
Το 1989 ερμηνεύει το «Καλοκαίρι» για τη δισκογραφική δουλειά του «Το κούρεμα» και… μέχρι σήμερα, η μελωδία του «ντύνει» τα δικά μας καλοκαίρια.
Το 1999 ο Σαββόπουλος τραγουδούσε «Σου μιλώ και κοκκινίζεις», σε δική του μουσική και στίχους. Τραγούδι, που χρόνια μετά θα κάνει μια δεύτερη «πορεία» με την ερμηνεία του Γιάννη Χαρούλη.
Αμέτρητες μελωδίες και θρυλικές συνεργασίες με καλλιτέχνες όπως η Μαρία Φαραντούρη, ο Μάνος Λοΐζος, η Ελευθερία Αρβανιτάκη, η Άλκηστις Πρωτοψάλτη και πολλοί – πολλοί άλλοι, έφεραν τον Διονύση Σαββόπουλο στο Πάνθεον του ελληνικού πενταγράμμου, που θρηνεί από τη νύχτα της Τρίτης (21/10/25) το χαμό ενός σπουδαίου καλλιτέχνη…

Δημοσίευση σχολίου